Cà phê Thổ Nhĩ Kỳ - Di sản văn hóa phi vật thể của thế giới
Nếu có dịp đến Thổ Nhĩ Kỳ, bạn đừng quên thưởng thức cà phê ở đây. Bởi cà phê Thổ Nhĩ Kỳ đặc biệt đến nỗi nó đã trở thành di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận. Ngày hôm nay, Huyền Thoại Việt xin được chia sẻ rõ hơn về văn hóa cà phê và cách thưởng thức cà phê độc đáo của người Thổ Nhĩ Kỳ, mọi người cùng theo dõi nhé!
Văn hóa cà phê Thổ Nhĩ Kỳ
Thổ Nhĩ Kỳ không phải là quốc gia tiêu thụ cà phê nhiều nhất thế giới nhưng có một nền văn hóa cà phê rất được người bản địa tôn sùng và vang danh khắp thế giới. Cà phê ở Thổ Nhĩ Kỳ được dùng cho mọi nghi lễ, trong các bàn tiệc lớn nhỏ, thậm chí trong cả lễ cưới hỏi của họ.
Mỗi gia đình ở Thổ Nhĩ Kỳ thường có chuẩn bị một bộ pha chế cà phê để tiếp khách. Nếu như ở Việt Nam, trà là thức uống chính mà người Việt dùng để tiếp đãi khách thì ở người Thổ Nhĩ kỳ họ dùng cà phê. Ngoài ra, để đánh giá một người con gái có công dụng ngôn hạnh hay không, tại Thổ Nhĩ Kỳ cũng dựa vào cách pha chế cà phê của cô gái đó.
Cách thưởng thức cà phê truyền thống có từ lâu đời ở Thổ Nhĩ Kỳ là đun nóng cà phê qua một chiếc khay chứa cát để cho ra hương vị cà phê mạnh, hậu vị thơm lâu. Khi thưởng thức cà phê đun sôi, người uống không được dùng muỗng khuấy mà phải đợi bã cà phê từ từ lắng xuống đáy. Cho nên thông qua cách thưởng thức này mà tôi luyện đức tính kiên nhẫn cho người Thổ Nhĩ Kỳ. Bên cạnh đó, người Thổ Nhĩ Kỳ thưởng thức cà phê một cách chậm rãi như một cách để mọi người kéo dài cuộc trò chuyện. Qua cách thưởng thức cà phê này có thể thấy con người sống điềm tĩnh, không vội vã, coi trọng mối quan hệ giữa người với người.
Chưa hết, người Thổ Nhĩ Kỳ còn có thể xem bói bằng cà phê. Theo đó, sau khi uống xong tách cà phê thì người uống úp ngược tách cà phê xuống để người coi bói xem hình hài của bã cà phê từ đó phán đoán vận mệnh của người uống tách cà phê đó. Mặc dù đây là hình thức coi bói khá hoang đường nhưng những du khách đến uống cà phê tại Thổ Nhĩ Kỳ đều tỏ ra hứng thú với việc này.
Một điều khác làm cho cà phê được xem như nước “thánh” tại Thổ Nhĩ Kỳ đó là bởi quốc gia này đã cấm mọi người dân dùng nước có cồn. Qua đó, kể từ khi cà phê xuất hiện tại Thổ Nhĩ Kỳ từ thế kỷ 16 đến nay thì cà phê đã “ăn sâu”, trở thành một nét độc đáo hòa trong nền văn hóa đa dang của Thổ Nhĩ Kỳ. Vào năm 2013, văn hóa thưởng thức cà phê Thổ Nhĩ Kỳ đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của thế giới.
Cách pha cà phê độc đáo của người Thổ Nhĩ Kỳ
Loại cà phê mà người Thổ Nhĩ Kỳ thích uống nhất theo cách pha đun nóng cà phê đó là Arabica. Mùi vị của Arabica thường chua hơn, ngon hơn so với Robusta phổ biến ở Việt Nam. Người Thổ Nhĩ Kỳ sẽ pha chế món cà phê theo cách thưởng thức truyền thống của mình như sau:
Bước 1: Chọn cà phê Arabica nguyên chất, rang và nghiền nhuyễn. Muốn có được tách cà phê ngon thì sau khi cà phê được rang, nghiền nhuyễn phải mang đi nấu liền.
Bước 2: Cho nửa tách nước và 2 muỗng cà phê đã nghiền nhuyễn cùng 1 muỗng đường vào ấm pha cà phê gọi là cezve, một chiếc ấm đặc trưng có cán dài ở Thổ Nhĩ Kỳ, hoặc dùng một chiếc ấm khác tương tự gọi là ibrib.
Bước 3: Đặt ấm cezve lên một khay cát rồi đun với lửa vừa. Bằng cách này, cà phê sẽ sôi một cách từ từ và cho ra hương vị thơm ngon tuyệt vời kèm theo lớp bọt dày trông rất hấp dẫn. Được biết, để cho hương vị cà phê ngon nhất, đặc sánh hấp dẫn nhất, người Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đun sôi cà phê qua khay cát đến hai, ba lần trước khi rót ra tách nhỏ để thưởng thức.
Bước 4: Đợi cho bã cà phê lắng xuống là có thể thưởng thức ngay cà phê phong cách Thổ Nhĩ Kỳ.
Nguyên tắc cần nhớ khi pha cà phê Thổ Nhĩ Kỳ
Để pha một tách cà phê Thổ Nhĩ Kỳ đúng chuẩn, cần tuân thủ 5 nguyên tắc sau:
+ Phải là hạt cà phê Arabica
+ Kích thước hạt cà phê phải cực kỳ mịn, mịn như bột. Điều này giúp thời gian trích ly nhanh, cà phê mau “nhả” hết hương vị đồng thời tạo ra nhiều “phù du” hòa tan trong cốc
+ Chỉ sử dụng ấm Ibirq, dụng cụ truyền thống đặc biệt chuyên pha chế cà phê Thổ Nhĩ Kỳ; có đi kèm bộ dụng cụ là những tách nhỏ để phục vụ cà phê, gọi là finjans
+ Không để cà phê sôi sục trên bếp, quá trình đun sôi cần diễn ra chậm, càng chậm càng tốt
+ Tuyệt nhiên không được thêm kem hay sữa vào cà phê Thổ Nhĩ Kỳ, thay vào đó chỉ được cho đường cát hoặc không.
Cà phê Thổ Nhĩ Kỳ không dành cho người “sống vội”
Theo văn hóa người Thổ, thưởng thức cà phê Thổ Nhĩ Kỳ không chỉ đơn giản là uống như cách nhiều người vẫn làm. Người dùng cà phê Thổ đúng điệu phải thật kiên nhẫn để chờ bã lắng xuống tận đáy cốc rồi từ từ thưởng vị, tức nhiên, trong tâm thế thư thái nhất. Đây cũng là lý do mà trong các cuộc gặp gỡ, người ta chọn cà phê như một thức uống “đợi” để kéo dài các cuộc trò chuyện với đối tác hay tán gẫu với bạn bè.
Hy vọng thông qua những thông tin mà Huyền Thoại Việt chia sẻ ở trên, mọi người có thể hiểu rõ hơn về văn hóa cà phê và cách thưởng thức cà phê Thổ Nhĩ Kỳ. Chúc các bạn pha chế thành công tách cà phê phong cách Thổ Nhĩ Kỳ nhé!